Bomen leven

30 april 2021 Mario

Read Time:4 Minute, 26 Second

Bomen gaan niet dood.Bomen zijn levende wezens (planten) die nooit dood gaan. Een gezonde boom kan vele duizenden jaren oud worden. Niemand weet hoe oud.

Wát we weten is dat vroeger bossen altijd vele generaties jaren oud waren. Het waren Oerbossen.

Bomen verbinden. Letterlijk en figuurlijk. Bomen houden contact met elkaar via hun uitgebreide wortelstelsel onder de grond. Een boom die om wat voor reden dan ook vernield wordt zal altijd nieuwe scheuten maken om te overleven. Een boom die sterft is ernstig ziek geworden of heel zwaar beschadigd. Dat moet dan met bruut (natuur-) geweld gebeurt zijn. Gezonde bomen sterven nooit.

Oude bomen zijn altijd geliefd geweest door de mensen. Tot aan onze tijd hebben mensen over de hele wereld altijd beseft dat zo’n oude boom of bos al vele generaties mensen meegemaakt heeft en dat die voorouders deze bomen dus ook gekend en geëerd hebben. Ze hebben dus een herkenbare verbindende factor tussen de generaties.

Bij deze bomen of in zo’n bos vonden mensen zo nodig beschutting, koelte en rust. Men ontmoette elkaar dus in het bos onder de bomen. Ook op deze manier vonden mensen bij bomen verbinding met elkaar. Deze oude bomen en bossen zijn vele duizenden jaren in ere gehouden, dus zeker niet omgekapt of vernietigd. Ook de omgeving van de boom werd in ere gehouden. Geen bewoning of akkerbouw of weg werd in het bereik van de boom aangelegd.

Toen de eerste mensen ons lage land kwamen bewonen was het land grotendeels bedekt met bos. Door de voortschrijdende welvaart in de 17e eeuw, de zogenaamde Gouden Eeuw, nam de vraag naar hout enorm toe. Met name de V.O.C. had veel hout nodig voor de scheepvaart en de grote magazijnen en de steeds groter wordende koopmanshuizen. In de 18e eeuw was er nog maar 5 % over van de oorspronkelijke bossen. Daarna kwam er een kentering en werden er weer meer bossen aangeplant, vooral ook voor houtproductie.

Dat er nu bijna geen oude bomen meer zijn heeft alles te maken met hoe wij als mens de laatste eeuw weer met ze zijn omgegaan. Vooral de economisch gestuurde industriële revolutie is meedogenloos geweest, voor mens, dier en plant. De waarde werd er niet van ingezien. Het credo was: winstmaximalisatie op korte termijn. De toekomst is voor later, dús voor anderen.

En nog steeds worden oude bomen zonder pardon omgekapt omdat wij de waarde er van niet meer in willen zien. Alle oude bomen zijn uit West-Europa verdwenen. Het laatste oerbos in Polen wordt in 2021 nog steeds verder vernietigd. De mensen die de oude bomen willen beschermen staan machteloos tegen de door politiek gesteunde industriële drang om alles alleen maar op economische winst of schade (verlies) te beoordelen. Enige band met huidige of komende generaties is er bijna niet, laat staan dat men nadenkt over de band met vroegere generaties.

De oude natuurvolken, zoals die nu nog sporadisch in de westerse wereld bestaan, leggen het telkens weer af tegen de brute macht van onze multinationals. Of die bedrijven het over het algemeen goed met de bevolking voor hebben waag ik te betwijfelen. Die grote groep ‘bevolking’ laat deze vernietigingsdrang echter al generaties lang over zich heen komen, omdat velen geloven in de belofte van de ‘als maar voortschrijdende welvaart’ voor iedereen…….. Het wordt steeds duidelijker dat deze belofte maar voor een beperkte groep geldt en dat de meerderheid, die alleen de randverschijnselen van de welvaart meekrijgt, vooral ook de nadelige effecten daarvan ervaart en iedere band met de eigen geschiedenis is kwijtgeraakt. Die grote groep mensen raakt steeds dieper verloren in een leven zonder verleden en toekomst.

En dát is nu net wat de bomen ons bieden. Een band met onze geschiedenis. Wie nu een boom plant of laat staan en zichzelf in naam of gedachte met die boom verbind, weet dat kinderen en kleinkinderen en vele generaties daarna die boom ook nog zullen kennen en zullen weten dat jij, in het verre verleden, ook die boom gekend hebt. Ze zullen die boom en de bijhorende omringende natuur daarom weer eren, laten staan en daarmee op de juiste waarde schatten.

Natuurlijk kun je het hout van bomen en struiken gebruiken voor allerlei doeleinden maar doe dat met respect en selectief.
Er zijn altijd ook zieke en zwakke bomen die omwaaien of dreigen om te vallen. Maar kap geen oude bomen of complete bossen gewoon omdat je het kunt of omdat ze in de weg staan. Besef waar je mee bezig bent en zoek naar alternatieven. Die zijn er altijd. Misschien duurder of met meer werk, maar besef wat je jezelf en je voorouders, maar vooral ook je nakomelingen aandoet als je de natuurlijke band met de geschiedenis vernietigd.

En één boom is geen boom. Want ook bomen staan met hun wortelstelsels in een (innig) familieverband met elkaar. Ze hebben elkaar nodig om te overleven. Ze versterken en genezen elkaar. Net als wij mensen. Zodra we de onderling band met de bomen en bossen weer herstellen, herstellen we ook de onderlinge band als mensen met elkaar. Bomen verbinden mensen.

Een werk van generaties maar aan ons de taak om dat herstel in gang te zetten of de kleine natuurvolken die dit nog nastreven weer op handen te gaan dragen. Eren wat ere toekomt.